ΚΥΡΙΑΚΗ των ΒΑΪΩΝ
«Ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, ο βασιλεύς του Ισραήλ», (Ιωάν. ιε’ )
Την έκτη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, η αγία Εκκλησία μας γιορτάζει την ένδοξη εορτή των Βαΐων. Γράφει χαρακτηριστικά το Συναξάρι της ημέρας: «Τη αυτή ημέρα ΚΥΡΙΑΚΗ των ΒΑΪΩΝ την λαμπροφόρον και ένδοξον πανήγυριν της εις Ιερουσαλήμ εισόδου του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού εορτάζομεν».
Στη θριαμβευτική είσοδο του Ιησού στα Ιεροσόλυμα, τη γνωστή Βαϊοφόρο, αναφέρονται και οι τέσσερεις Ευαγγελιστές .«Μετά Βαΐων και κλάδων» η υποδοχή του Κυρίου. Ενθέρμως και ενδουσιωδώς Τον υποδέχεται ο λαός. Διότι είχαν μάθει τα περί της αναστάσεως του Λαζάρου. Διθύραμβος νίκης οι ζητωκραυγές, ακόμη και τα νήπια των προϋπάντησαν και όλοι μαζί φώναζαν: «Ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος…» («Ωσαννά» σημαίνει: σώσον παρακαλώ). Όντως προανάκρουσμα της νίκης κατά του Διαβόλου, του θανάτου και της φθοράς.
Η εορτή των Βαΐων (Βαϊοφόρος) καθιερώθηκε στα Ιεροσόλυμα από τον 4ο αιώνα μ.Χ. Μάλιστα, την εόρταζαν τα πρώτα χρόνια μαζί με την εορτή της Αναστάσεως του Λαζάρου (αυτό φαίνεται και από το κοινό απολυτίκιο των εορτών). Κατ’ αυτήν γινόταν μεγάλη λιτανεία. Στη λιτανεία, μετά από την Ακολουθία του Όρθρου, έπαιρναν μέρος οι πιστοί με κλάδους φοινίκων και βαΐων, προεξάρχοντος του Επισκόπου ,που καθόταν πάνω σε όνο εις τύπον του Χριστού, ξεκινούσαν από το όρος των Ελαιών και διέσχιζαν όλη την πόλη ψάλλοντας ύμνους που είχαν επωδό: «ευλογημένος ο ερχόμενος, εν ονόματι Κυρίου».
Στον Όρθρο, ενώ ψάλλονται οι Αίνοι ο ιερέας διαβάζει την ευχή της ευλογίας των Βαΐων και μοιράζει στο εκκλησίασμα βαΐα φοινίκων, κλαδιά δάφνης ή ελιάς. Σήμαιναν δε τα βαΐα, οι κλάδοι των φοινίκων, την κατά του διαβόλου και του θανάτου νίκη του Χριστού. Το δε πωλάριο της όνου-ζώου ακαθάρτου κατά το νόμο τους- και το κάθισμα του Ιησού πάνω του, σήμαινε την πρώην ακαθαρσία και αγριότητα των εθνών και την μετά από λίγο υποταγή αυτών στο άγιο Ευαγγέλιο.
Κατά τον Άγιο Επιφάνιο, « βαΐον », είναι αιγυπτιακή λέξη και σημαίνει κλάδο φοίνικος.
Το βαθύτερο νόημα της εορτής.
Και σήμερα οι Χριστιανοί κρατούμε στα χέρια μας την Κυριακή των Βαΐων τα βάγια , γιατί συμβολίζουν εκτός της υποδοχής και της νίκης του Χριστού και την παρουσία των αρετών.
Οι πατέρες της Εκκλησία μας τονίζουν να μη κρατούμε μόνο στα χέρια μας τα βάγια, αλλά να έχουμε και τα βαΐα της ψυχής. Να μη στρώνουμε μόνο το δρόμο απ’ όπου θα περάσει ο Χριστός, αλλά να στρώνουμε τον εαυτό μας με τις αρετές, να του μαθαίνουμε την έμπρακτη ταπείνωση, ώστε να δεχθούμε το Λόγο και να χωρηθεί μέσα μας ο Χριστός. Αυτός που δεν χωρείται πουθενά! «…μυστικώς τούτον(τον Χριστόν) δεξώμεθα».
Να ανοίξουμε τις Πύλες της δικής μας Ιερουσαλήμ, ο καθένας χωριστά ,και να δεχθούμε τις άγιες αυτές ημέρες με τη Θεία Κοινωνία τον Δεσπότη Χριστό ψάλλοντας ευλαβικά το «ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος», βαδίζοντας ο καθένας τη δική μας προσωπική σταυρική πορεία που καταλήγει στη Ζωηφόρο Ανάσταση.
Απολυτίκιον. Ήχος α΄
«Την κοινήν Ανάστασιν προ του σου πάθους πιστούμενος, εκ νεκρών ήγειρας τον Λάζαρον, Χριστέ ο Θεός. όθεν και ημείς ως οι παίδες, τα της νίκης σύμβολα φέροντες, σοι τω Νικητή του θανάτου βοώμεν. Ωσαννά εν τοις υψίστοις, ευλογημένος ο ερχόμενος, εν ονόματι Κυρίου».
